Dokumenty Soboru Watykańskiego II określają Akcję Katolicką jako „współpracę świeckich w apostolstwie hierarchicznym” (DA, 20). Chodzi tu szczególnie o wypływającą z natury Kościół ścisłą jedność działania świeckich wraz z kapłanami i biskupami. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że apostolat Akcji Katolickiej jest domeną świeckich. Zarówno biskupi, jak i świeccy mają obowiązek wspólnie wsłuchiwać się w to „co mówi Duch do Kościołów” (Ap 2, 7).

     Jednym z elementów istotnych dla Akcji Katolickiej jest niesienie ludziom inspiracji duchowo-religijnej i moralnej. „Żyjemy w świecie, w którym powab zaangażowania w sprawy doczesne jest bardzo silny i nęcący, ale tylko ludzie o rzetelnej, głębokiej formacji moralnej, duchowej i intelektualnej zdolni będą dokonywać koniecznych reform i przemian tak bardzo potrzebnych dzisiejszym czasom i ludziom” (Paweł VI).

     Akcja Katolicka nie jest powołana, aby stać się partią polityczną, jednak katolicy jako obywatele mają prawo i obowiązek łączyć się w różnych stowarzyszeniach politycznych. Cel Akcji Katolickiej ściśle pokrywa się z celem Kościoła, gdyż „Świeccy starają się w łączności z biskupem i z kapłanami, służyć wiernie i aktywnie rozwojowi całej chrześcijańskiej wspólnoty i ożywianiu duchem, wszystkich dziedzin życia” (Jan Paweł II, Christofideleslaici, 31).

   Akcja Katolicka nie zastrzega sobie monopolu apostolstwa świeckich i nie ma zamiaru kierować innymi stowarzyszeniami czy ruchami katolickimi, z którymi powinna współpracować. Podstawą teologiczną i motywem do działania katolików w świecie jest przyjęty Chrzest, Bierzmowanie i Eucharystia – sakramenty życia chrześcijańskiego, które wyposażają ochrzczonego w mandat odpowiedzialności za wiarę i nakładają obowiązek jej głoszenia oraz obrony. 

     Chociaż chrześcijanin nie potrzebuje dodatkowego upoważnienia, aby mógł wiarę głosić, to jednak włączenie się w Akcję Katolicką stwarza kolejną okazję do odkrycia wspólnej odpowiedzialności za Kościół i pomoże w przełamaniu anonimowości wiary poprzez włączenie się w zorganizowany apostolat. Chodzi tu niejako o odważne otwarcie drzwi i wyjście z Wieczernika Kościoła w świat, aby wspólnie, zgodnie ze znaną metodą  Akcji Katolickiej:
      1)przyjrzeć się sytuacji życiowej,
      2) przemyśleć i ocenić tę sytuację w świetle wartości i zasad Ewangelii,
      3) działać, promując czyny z wiary.
 

     Papież Jan Paweł II podkreślił szczególne znaczenie Akcji Katolickiej w formacji wiernych świeckich, którzy „winni poczuć się rzeczywistymi podmiotami w życiu Kościoła”. Dlatego podczas wizyty zwanej Ad limina Apostolorum biskupów polskich, 12 stycznia 1993 roku, zwracając uwagę na nowy etap w historii Polski i Kościoła po upadku systemu komunistycznego, wyraził wolę reaktywowania w kraju struktur Akcji Katolickiej.„Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce żyła i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna”- powiedział Ojciec Święty.
     Podejmując to wezwanie, Konferencja Episkopatu Polski powołała w 1996 roku do życia Akcję Katolicką. Jej celem jest zaangażowanie ludzi świeckich w budowanie Kościoła Chrystusowego oraz w zorganizowaną misję apostolską, dzięki której będą mogli „czynić obecnym i aktywnym Kościół w takich miejscach i takich okolicznościach, gdzie jedynie przy ich pomocy stać się on może solą ziemi” (KK, n. 33).

13 października 1996 roku JE Ks. Bp Antoni Dydycz erygował dekretem Akcję Katolicką Diecezji Drohiczyńskiej, działającą na terenie diecezji już od 21 czerwca 1995 roku i jednocześnie zatwierdził Statut stowarzyszenia, zaś 18 czerwca 1997 roku minister Administracji i Spraw Wewnętrznych podpisał rozporządzenie nadające AK naszej diecezji osobowość prawną.

      Oddział Akcji Katolickiej  w naszej parafii został powołany w dniu 3 listopada 1998 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Jana Sobechowicza i wikariusza ks. Romana Kowerdzieja, który został pierwszym asystentem oddziału. W zebraniu założycielskim uczestniczyły 22 osoby. W tajnym głosowaniu wybrano pierwszy zarząd. Na przestrzeni lat zmieniał się skład zarządu oraz liczebność oddziału. Obecnie oddział Akcji Katolickiej w parafii konkatedralnej liczy 16 członków.
 

 

3.   Działalności na rzecz Parafii i środowiska lokalnego

 
 

Akcja Katolicka jest stowarzyszeniem, w którym katolicy świeccy mogą realizować powołanie, które otrzymali na mocy sakramentu chrztu i bierzmowania (por. KK, n. 33). Jest narzędziem nowej ewangelizacji, szkołą miłości, jedności, siły i pokory. Uczymy się podobnie myśleć i wspólnie działać, pamiętając słowa Chrystusa: ,,Gdzie dwóch lub trzech gromadzi się w imię Moje, tam Ja jestem pośród nich”.